De te goede moeder verhindert groei
Een van mijn eerste cliënten was Simon, een 40-jarige alleenstaande homoseksuele man. Hij was met mij in contact gekomen via een website waarop ik gratis sessies aanbood, om van te leren. Ik leerde veel van hem, ook al was dat op een andere manier dan ik had verwacht.
Zien wat er niet is
Simon voelde zich moederziel alleen, letterlijk en figuurlijk. Tien jaar geleden was zijn moeder overleden en hij mistte haar nog elke dag. Hij zat diep in de schulden. Hyperventilatie maakte het onmogelijk voor hem om boodschappen te doen, zijn hondje uit te laten en te fietsen. Er waren hulpverleners en vrijwilligers om hem heen die taken van hem overnamen en regie over zijn leven voerden. Kijkend in zijn grote lichtblauwe ogen zag ik een hulpeloos jongetje.
Hij was geen hulpeloos jongetje, maar dat dacht ik wel te zien. Mijn moederhart ging open. Als hij met een lege maag bij me kwam gaf ik hem koek bij de koffie. De boterhammen die ik hem aanbood sloeg hij af. Hij vroeg om wierook. Ik gaf hem enkele stokjes mee naar huis. Toen hij hoorde dat ik Eerste Kerstdag alleen was stelde hij voor dat we die samen zouden vieren. Dat wilde ik niet. In plaats daarvan maakte ik een kerstpakket voor hem. Goed bedoeld, maar onhandig van mij, begreep ik later.
Hij kwam graag bij me, bleef langer dan de gebruikelijke duur van de sessies omdat hij moest wachten totdat de regiotaxi hem weer op kwam halen. Ik vond het harteloos om hem buiten te laten wachten. Regelmatig zegde hij sessies af: geen geld voor de taxi, overprikkeld vanwege het bezoek van een hulpverlener, niet goed geslapen. Mijn moederhart is begripvol en flexibel, “Geen probleem. Prikken we een nieuwe datum.”
Totdat hij voor de zoveelste keer op mijn voicemail stond. Deze keer moest zijn hondje naar de kapper. Dat moest echt nu, want anders was er pas weer plek over twee maanden. Blijkbaar had hij wel geld voor de kapper van zijn hondje, maar niet om de taxi naar mij te nemen, mopperde mijn gekwetste moederhart. Die taxi kostte hem minder dan twee euro. Dat kan een enorm bedrag zijn als je nauwelijks geld hebt om van rond te komen. Daar had ik een paar weken geleden nog alle begrip voor.
Voor zichzelf gaan zorgen
Maar hier en nu stopte mijn begrip. Of, hier stopte mijn te goede moeder om voortdurend mee te bewegen, ruimte te maken voor al zijn behoeften, om hem te ‘pamperen.’ Als hij de vacht van zijn hondje belangrijker vond dan verantwoordelijkheid te nemen voor zijn mentale gezondheid dan was dat een keuze van hem. Ik vroeg hem expliciet die keuze te maken. Een verandering vraagt om toewijding en om verantwoordelijkheid voor jezelf te nemen, hield ik hem voor. Hij koos voor zijn hondje.
Misschien was ons traject samen anders gelopen als ik hem van het begin af aan meer op zijn eigen verantwoordelijkheid had gewezen. Als ik zijn lege maag niet met koek had gevuld, maar hem had gevraagd hoe hij beter voor zichzelf kon gaan zorgen. Ik nam mezelf kwalijk dat ik dit had laten gebeuren: stom dat ik in deze rol was gestapt.
Leren en behulpzaam zijn
En het is oké. Het was leerzaam voor mij. Het is niet aan mij om het doel van onze sessies te bepalen, daar is Een Cursus In Wonderen helder over. God heeft een beter plan. “Ieder die naar jou wordt gezonden, is jouw patiënt. Dit betekent niet dat jij hem uitkiest, en evenmin dat jij de soort behandeling kiest die geschikt is. Maar het betekent wel dat niemand per vergissing naar jou toe komt. Er zijn geen vergissingen in Gods plan. Het zou echter wel een vergissing zijn ervan uit te gaan dat jij weet wat jij ieder die komt te bieden hebt. “ (P3.I.1:1-5)
Behulpzaam zijn, in dit geval als coach, vraagt om nederigheid. Ik weet het niet. Ik doe mijn best. Ik leer en ben aanwezig. Dat is alles wat nodig is.
Groeien
De rol van te goede moeder kon ik achter me laten. Die had ik aangetrokken als een oude vertrouwde jas. Die ben ik ook voor mijn zoon geweest. Ik stap in die rol als ik denk dat iemand het te zwaar heeft, kwetsbaar is, zich onveilig voelt. “Kom maar bij mij. Mama zorgt voor je.” Het maakt dat ik me waardevol en liefdevol voel. Iemand heeft mij nodig. Dat is niet behulpzaam. Er is niets mis met voor iemand te zorgen, maar vanuit deze rol houd ik een ander klein en onzelfstandig. Dat zet niet aan tot groei. De te goede moeder in mij mocht sterven.
Merk jij dat je in jouw relaties met cliënten, of andere mensen, patronen herhaalt, die niet behulpzaam zijn? Wil jij daar helderheid over en ze loslaten? Neem contact met me op voor een gratis sessie.